Kako da povezem prekidač ringle i relne na električnom šporetu?

 

Povezivanje prekidača relne i ringle sa ringlom ili relnom

Ukoliko imate problema sa povezivanjem i zamenom prekidača električnog šporeta pročitajte ovaj post kako bi vam bilo bar malo jasnije šta da radite.

U principu je stvar prosta ali morate znati osnove i kako radi grebenasti prekidač.

Prekidač ringli

Evo za početak slike o položajima prekidača ringle i o tome šta se dešava i kako protiče struja:

Prateći polozaj prekidača od 0 do 5 (šestopolni) mozete videti kako se koji grejač pali jer je obelezen crvenom bojom ako radi a ako ne radi onda je bele boje.

Opet prema slici vidite i kako se i gde vezuje koji grejač na prekidaču. 

Nije isto na svakom električnom šporetu ili štednjaku i nije uvek ista izvedba prekidača ali opet kazem princip je isti. Ako se kod vas nešto razlikuje opet mozete logički da dodjete do zaključka šta i kako radi.

Na dolaznoj strani je stvar prosta i tu se dovodi N nula i L faza. Ovaj prazan kontakt koji se vidi na svim slikama je u stvari prekidač indikacije sijalice i on pali samo signalnu sijalicu. Ona trenutno nije prikazana u kolu jer je bitno da razjasnimo kako se regulišu nivoi grejača.

Na odlaznoj strani prekidača prema grejačima vidite kako se stvar menja iz polozaja u polozaj. Vi okrećete osovinu prekidača koja zatvara i otvara odredjene kontakte i kombinuje kada će se koji od ta tri grejača upaliti.

Najveći problem je kada skinete prekidač a da pre toga niste obeležili koja žica je gde išla.

U tom slučaju je najbitnije da imate unimer kojim ćete prvo naci fazu ii nulu. To mozete i vizuelno da vidite ali najbolje je omski pronaci fazu sa klemarnika kao i nulu.

Posle toga morate naći nulu ka ringli ili ka grejačima relne kao i ulaze za grejače ringle ili relne.

Za sve to vam je neophodan unimer kojim ne samo da ćete naci grejače već ćete znati i koji je jači po snazi. Dovoljno je samo da izmerite otpornost i onaj grejač koji ima manju otpornost ujedno ima i vecu snagu. Tako ćete znati koji grejač gde da vezete na prekidaču.

Prekidač rerne

Što se tiče rerne tu već morate da ispratite koji polozaj na prekidaču pali koji grejač ili više njih pa da prema tom položaju povezete grejače. Dosta je slično kao sa ringlama jer i u rerni imate 3 grejača, 2 gore i jedan dole ali morate samo obratiti pažnju koji se kad pali.

Da napomenem da su prekidači rerne mahom petopolni za razliku od prekidača ringle.

Da bih vam olakšao nacrtao sam i šemu sa položajima prekidača pa evo pogledajte:

Na skici sam označio donji i gornji grejač. Gornji je jedna celina ali u sebi ima dva zasebna grejača i 4 izlaza gde su dva kraja oba grejača odmah fabrički kratkospojena i na njih po potrebi dolazi faza sa prekidača. U šemi sam provodnike označio crvenom bojom dok u praksi može biti drugačije i potrebno je ispratiti provodnik.

Drugi kraj jednog gornjeg grejača je isto fabrički spojen sa drugim krajem donjeg grejača i po logici stvari to je provodnik Nule pa sam ih i označio plavom bojom.

Prvi kraj donjeg grejača je povezan sa provodnikom na kome po potrebi dolazi Faza pa je opet obelezen crvenom bojom.

Ovaj drugi gornji grejač čiji sam drugi izlaz povezao na provodnik žute boje je tao označen iz razloga što na tom kraju može u zavisnosti od polozaja prekidača biti nekad dovedena Nula a nekad Faza.

To ćete primetiti kad ispratite polozaj kontakta prekidača po pozicijama od 0 do 4.

Na samoj šemi je nulta pozicija prekidača i tada je sve isključeno. Sa desne strane sam nacrtao kako se šta u prekidaču prespaja po položajima tako da vidite na koji kontakt ide Faza a na koji Nula.

Nula i Faza dolaze sa klemarnika sa zadnje strane uređaja sa tim što Nula ide direktno na prekidač a Faza prvo ide na radni termostat koji po potrebi propušta fazu do prekidača i tako reguliše zadatu temperaturu.

Kontakti koje sam obeležio na donjoj strani sa 1-2-3 su dolazni kontakti gde se povezuje Nula i Faza a kontakti 1-2-3-4-5-6 su kontakti kojima prekidač propužta Nulu i Fazu ka potrošačima.

Tako da u nastavku tekta kada napišem kontakt 3-6 misli se da je prekidač premostio kontakt 3 sa donje strane na kontakt 6 na gornjoj strani. 

Na samom prekidaču su u gornjem redu kontakti 2 i 3 uvek spojeni a kasnije će vam biti jasno zašto je to tako.

Dakle da krenemo i da vam odmah kažem da će pri bilo kojem okretanju prekidača i u bilo kojem drugom položaju osim u nultom biti spojeni kontakti za provod Nule 1-1 i kontakt za signalnu sijalicu 3-6 kojim se dovodi faza do sijalice i vi znate da je rerna uključena.  

E sada šta se tačno menja u sledećim situacijama?

Da razjasnim šta se dešava po položajima a redni broj sam dao okrećući prekidač u smeru kazaljke na satu:

Položaj 1

U položaju 1 prekidač propušta kao što sam naznačio kontakt nule 1-1, kontakt signalne sijalice 3-6, spaja kontakt 1-2 čime dovodi nulu na onaj zuti provodnik i spaja kontakt 2-4 čime dovodi Fazu na oba gornja grejača.  Kao rezultat dobijamo da rade oba gornja grejača a donji grejač ne radi.

Položaj 2

U položaju dva imamo opet 1-1 i 3-6 aktivne i pored njih još 2-4 i 2-5 pri čemu je dovedena Faza na oba gornja grejača i na donji. Ako bolje pogledate kontaktom 2-4 jeste dovedena faza na oba gornja grejača ali pošto kontakt 1-2 u ovom položaju nije aktivan struja protiče samo kroz jedan gornji i kroz donji grejač (kontakt 2-5). Kao rezultat dobijamo da radi jedan gornji i jedan donji grejač.

Položaj 3

Položaj tri standardno 1-1 i 3-6 aktivni i još 2-3 i 2-5. Kontakt 2-5 obezbedjuje rad donjeg grejača ali šta se dešava sa kontaktom 2-3?

Preko kontakta 2-3 Faza ide na i na kontakt 2 na gornjem delu i odlazi na zuti provodnik i na unutrašnji gornji grejač. Pošto je drugi kraj tog grejača fabrički spojen sa drugim gornjim grejačem struja prolazi kroz oba grejača jer su u ovom polozaju vezani redno. 

Redna veza dva grejača smanjuje i njihovu grejnu snagu pa oni rade slabijim intenzitetom.

Kao rezultat dobijamo da radi donji grejač i oba gornja sa slabijim intenzitetom.

Polozaj 4

U ovom polozaju pore kontakta 1-1 i 3-6 uključen je još i kontakt 2-5. Samim tim nijedan gornji grejač ne dobija Fazu pa tako oni i ne rade u ovom polozaju. Faza dolazi samo do donjeg grejača.

Kao rezultat dobijamo da radi samo donji grejač.

Zaključak

Ovo objašnjenje je vezano za starije uredjaje sa grebenastim prekidačima tipa Artur Martin i ostali njima slični. Ne mora da znači da će se uklapati i za vaš uredjaj ali će vam čitanje ovog posta svakako pomoći da se snađete ukoliko imate sličan prekidač.

Ukoliko imate koji savet ili pitanje samo se javite u komentaru.